سردار "کاظم مجتبايي" در يادداشتي پيرامون بهداشت و سلامت در مدیریت نوشت: بخش قابل توجهي از همت و کوشش مسئولين سازمان‌ها بايستي معطوف به بهداشت و سلامت باشد، تا کارکنان بتوانند با خيالي آسوده و در مکاني مطمئن و امن به خدمات و فعاليت‌ها خويش ادامه دهند.
مديران براي حفظ سرمايه اصلي سازمان خود يعني منابع انساني، وظيفه دارند بستر‌هاي لازم را براي اقامت و فعاليت مناسب آنها فراهم آورده و امکانات و تجهيزات مورد نياز را براي تحقق اين وظيفه مهم تأمين نمايند. به همين لحاظ بخش قابل توجهي از همت و کوشش مسئولين سازمان‌ها بايستي معطوف به موضوعات ياد شده باشد تا کارکنان بتوانند با خيالي آسوده و در مکاني مطمئن و امن به خدمات و فعاليت‌ها خويش ادامه دهند. شرایط کرونایی سرعت تهدید در بخش سلامت بویژه افرادی که در ارتباط نزدیک با اجتماع قرار گرفته‌اند را افزایش داده و تمرکز بر این بخش را بیش از پیش گوشزد می‌کند. اگر چه در نیروی انتظامی جمهوری اسلامی مجموعه‌ای مستقل به نام بهداشت و درمان پیش بینی شده و فداکارانه به وظایف خود عمل می‌نمایند، لیکن مسئولیت شناسی مدیران و عمل به رسالت حقیقی و حقوقی شان می‌تواند به کاهش آسیب ها جسمانی و روانی کارکنان در این موقعیت حساس یاری برساند.
تعريف بهداشت: علم و هنر پيشگيري از بيماري‌ها و طولاني کردن عمر و ارتقاء سلامت، بوسيله کوشش‌هاي اجتماعي را بهداشت مي‌گويند. منظور از کوشش‌های اجتماعي، آموزش بهداشت محيط و تشخيص بيماري‌ها و پيشگيري عليه آنها است. همچنين آموزش چگونگي دريافت تغذيه سالم و دوري از هواي آلوده و امثالهم را نیز شامل مي شود.
سطوح بهداشت
1 - بهداشت فردي: یکی از روش‌هاي اصولي براي پيشگيري از بيماري‌ها و تأمين سلامت افرد بهداشت فردی است. این امر باعث می‌شود تا افراد جامعه در معرض عوامل بیماری‌زا قرار نگرفته و به بیماری‌های ناشی از آن دچار نشوند. اگر چه مخاطب و مقصد این سطح از بهداشت، خود افراد هستند و بایستی مراقبت از خویش را بخوبی بشناسند ولیکن مدیران در توصیه و برنامه های مدیریتی خود می توانند به تقویت و گسترش آن کمک نمایند.
2- بهداشت عمومي: نوعی پيشگيري از بيماري‌ها با نگاه بهداشت اجتماعي است و به صورت چند بعدی بر سلامت افراد تمرکز دارد. بطور مثال نقش متقابل سلامت فرد بر جامعه و همچنين جامعه بر فرد و يا سلامت جسم بر روان و روان بر جسم را پيگيري مي‌کند. پروفسور "ونيزلو" بهداشت همگانی را اینگونه تعریف می‌کند: «علم و فن پیشگیری از بیماری، افزایش طول عمر و ارتقای سطح سلامتی و توانایی انسان از طریق کوشش‌های دسته جمعی افراد جامعه به منظور بهسازی محیط، کنترل بیماری‌های واگیردار، آموزش بهداشت فردی، ایجاد نظام اجتماعی که هر فرد دارای سطح زندگی مطلوب باشد، ایجاد خدمات پزشکی و پرستاری جهت تشخیص زودرس و درمان بموقع بیماری به طوری که هر فرد جامعه از حق طبیعی خود یعنی سلامت و عمر طولانی بهره‌مند شود».
3 - بهداشت حرفه‌ای: عبارت است از علم و فن پیشگیری از بیماری‌های ناشی از کار و ارتقاء سطح سلامتی افراد شاغل از طریق کنترل عوامل زیان آور محیط کارمی باشد. این اقدام که به عنوان یک استراتژی برای دستیابی به سلامت شاغلین به کارگیری می‌شود، در صورتی که با برنامه ریزی و دقت مدیران روبه رو شود، موجب افزایش انگیزه کار و رضایت شغلی و کیفیت، محصولات و نهایتاً بهره‌وری می‌شود. از نظر سازمان های بین المللی و رسمی، حفظ و ارتقاء بالاترین درجه از سلامت جسمی، روحی و اجتماعی شاغلین برای کلیه مشاغل سازمانی، بهداشت حرفه نام دارد.
ابعاد بهداشت
1- بهداشت جسم: مشتمل بر پيشگيري و کوشش در جهت ادامه سلامت و تندرستي جسم بوده که بوسيله کسب آموزش و رعايت اصول بهداشتي به دست مي‌آيد. از آنجایی که جسم مرکب روح می‌باشد، بایستی در بهداشت و سلامتی و همچنین نیازهای آن توجه ویژه‌ای صورت پذیرد. بهداشت جسم در محیط کار، نیازهایی دارد که مدیران ملزم به پیش بینی آنها برای کارکنان می باشند.
نیازهای بهداشتی جسم
الف) اقدامات پيشگيرانه جسم و فراهم آوردن محيط کار مناسب
ب ) آگاه‌سازي افراد نسبت به بيماري‌هاي عمومي و خطرناک
ج ) تأمين کادر و اماکن و تجهيزات مورد نياز کنترل بهداشت و تغذيه
د ) توسعه و تکمیل بيمه خدمات درماني و حمايت از خانواده‌ها
2- بهداشت روان: به معني بهره‌مندي از سلامت ذهن و انديشه و داشتن احساس آرامش و امنيت دروني و بيروني نسبت به اضطراب، افسردگي و تعارضات رواني است. بهداشت روان به اصطلاحاتی مانند سلامت هیجانی و روان‌شناختی نیز نسبت داده می‌شود، به شکلی که فرد بتواند از تفکر و توانایی‌های خود استفاده کرده و نیازهای شخصی و شغلی خود را برآورده سازد. فردی که از سلامت روانی برخوردار است به طور معمول می‌تواند بر فشارهای فردی و اجتماعی غلبه کرده و نهایتاً زندگی مطلوبی داشته باشد.
نیازهای بهداشتی روان
الف ) آرامش و اطمينان با رهيافت به آموزه‌هاي ديني مانند ارتباط با قرآن و ذکر پروردگار و اعتماد به تدبير الهي و توکل به خدا
ب ) اقناع مادي و غريزي در زندگي فردي و اجتماعي
ج ) سازگاري اجتماعی و جامعه‌پذيري هماهنگ شدن با محيط
د ) احترام متقابل به خود و ديگران و انتخاب بهترين رفتارها، مانند رفتار شجاعانه
ه ) انعطاف‌پذيري
و ) واقع‌بيني و عقلانيت
ز ) اعتماد و عزت نفس
ح ) محاسبه‌گري (کي بودم، کي‌هستم، انتظار منطقي از خروجي کارها)
رفتارهای چهارگانه در بهداشت روان
معمولا ً چهار نوع رفتار در حوزه بهداشت روان متصور است. هر کدام از این رفتارها که بر اساس شرایط روانی و درونی افراد شکل می گیرند بیان کننده ظرفیت های علمی و عقلانی و اخلاقی و روانی آنها است. هیچکدام از این رفتارها را نمی‌توان به یکباره تایید یا رد کرد. لیکن در ارزیابی‌ها می‌توان بالاترین امتیاز را به رفتار شجاعانه داد.
1 - پرخاشگرانه: من بدم. تو بدي
2 - سطله‌جويانه: من خوبم. تو بدي
3 - انفعالي: من بدم. تو خوبي
4 - شجاعانه: من خوبم. تو خوبي
سرتيپ دوم پاسدار "کاظم مجتبايي"؛
جانشين رئيس پليس بين الملل ناجا
نظر شما